Coffea (Koffieplant)
Hey, barista, altijd al je eigen koffie willen maken? Dan is de koffieplant echt iets voor jou! Mits je de Coffea Arabica goed verzorgt uiteraard. Hoe je dat doet? Onze kweker John van Jogrow vertelt je er alles over. Maar eerst wat meer informatie over de Coffea:
De Coffea wordt voluit ook wel Coffea Arabica genoemd, maar staat in de volksmond nog beter bekend als de Koffieplant. Want jawel, je raadt het al, er kunnen echt koffiebonen aan groeien! Mits je de Koffieplant goed verzorgt uiteraard. Voordat je de koffiebonen echt kunt gebruiken om koffie mee te maken, gaat er gerust drie tot vijf jaar overheen. Eerst komen knoppen in de plant, daarna besjes, dan bloemen en na de bloei pas de bonen. Ohja, voordat je de bonen kunt gebruiken, zul je ze eerst moeten roosteren en branden. Geduld is een schone zaak, maar dan heb je ook wat!
Leuk feitje over de Coffea Arabica: om de plant te vermeerderen kun je stekken of zaadjes planten.
De Koffieplant kenmerkt zich ook door de prachtige bladeren. Het blad is donkergroen, glimmend en kan erg groot worden. De Coffea arabica vindt zijn oorsprong in het warme en prachtige Ethiopië. Niet voor niets staat Ethiopië al jaren bekend als het land om koffie te verbouwen. Hier worden de Koffieplanten zelfs 5 meter hoog. De huiskamervariant zal dat in jouw huis niet halen, omdat de omstandigheden daar niet naar zijn (te weinig licht en te koud).
Wist je dat…
De Koffieplant al meerdere jaren beperkt verkrijgbaar is? Door een virus waar kwekerijen in 2015 last van kregen, mag de Coffea arabica niet meer worden geïmporteerd. Hierdoor zijn alleen kleine varianten te verkrijgen in Nederland.
Koffieplant verzorging
Koffieplant verzorging heeft veel weg van Ficus verzorging, maar er zijn zeker verschillen. Benieuwd welke dat zijn? Hieronder vind je alle verzorgingstips en informatie over het verzorgen van de Koffieplant.
- Houd de grond licht vochtig
- Houd van veel zonlicht
- Geen direct zonlicht
Tip! Onze kwekers hebben nog veel meer tips voor het verzorgen van je kamerplanten. Lees alles over kamerplanten verzorging.
Coffea Arabica verzorgingstips
Koffieplant water geven
- Kleine beetje water per keer
- Niet te veel water in een keer
- Meestal is 2x per week voldoende
- Houd de grond licht vochtig
- Geef opnieuw water als de bodem na 2 dagen droog is
- Is de potgrond na 2 dagen nog licht vochtig? Wacht dan nog even
- Voel eerst aan de grond voordat je water geeft
De Koffieplant kun je het best kleine beetjes water per keer geven in plaats van grotere hoeveelheden tegelijk. Want natte voeten, daar is ‘ie niet zo fan van. Houd de grond daarom continu licht vochtig. Bij een teveel aan water kan wortelrot ontstaan en dit is dodelijk voor de Coffea arabica. Toch zonde als je de Koffieplant goed probeert te verzorgen en je de 3 – 5 jaar niet redt om de bonen te oogsten!
De hoeveelheid water dat je aan je Koffieplant geeft, is afhankelijk van de potmaat, lichtintensiteit en temperatuur. Hoe groter de potmaat en hoe meer zon en warmte, hoe meer water je kunt geven aan je Koffieplant. In de zomer zal je dus meer water moeten geven dan in de winter. Daarom is er niet één antwoord te geven op de vraag “hoeveel water heeft mijn koffieplant nodig?”. Je kunt het best met een vinger in de potgrond voelen of de grond nog vochtig is. Is dat het geval? Wacht dan even met water geven. Is de grond (bijna) droog? Geef dan weer een scheutje water. Als de Koffieplant te veel water heeft gekregen, zullen de bladranden bruin worden en sneller verouderen.
Oordeel altijd zelf wat het beste is voor jouw Koffieplant. Als de grond na twee dagen alweer droog is, kun je weer water geven. Is de grond na vier dagen nog steeds vochtig? Geef dan iets minder.
Iedere situatie is anders, maar je kunt de volgende richtlijnen aanhouden voor Koffieplanten in potmaat 10 van onze kweker John:
Koffieplant water geven in de zomer
- 3 á 4 keer per week
- 75 ml water per keer
Koffieplant water geven in de winter
- 1 á 2 keer per week
- 50 ml water per keer
‘s Winters kun je dus echt een stuk minder water geven, maar staat jouw Koffieplant naast of boven de verwarming? Dan zal je wellicht wel iets vaker moeten geven. De Coffea besproeien met een plantenspuit is dan ook verstandig, omdat de luchtvochtigheid enorm afneemt en de plant uitdroogt door de droge radiatorlucht. Hierdoor behoudt de Coffea arabica ook zijn sierwaarde. Dit kun je gerust dagelijks doen. Het kan geen kwaad.
Beste standpaats voor de Koffieplant
- Veel licht nodig
- Houdt van direct zonlicht
- Niet té warm in de zon: vermijd de middagzon in de zomer
- Even laten wennen aan zijn nieuwe plekje
- Houdt niet van tocht
De beste standplaats voor de Koffieplant is niet op de tocht en met veel licht en in tegenstelling tot heel veel andere planten, is dit in direct zonlicht, maar let op: het mag in de zon niet té warm zijn. In de zomer kun je de middagzon dus beter vermijden. Houd er wel rekening mee dat, wanneer je de Coffea net hebt gekocht, de plant even moet wennen aan zijn nieuwe klimaat en omgeving.
Zet je Koffieplant daarom niet direct na aanschaf in direct zonlicht, maar bouw dit rustig op. Anders kunnen de bladeren verbranden en dit zal niet herstellen. De Koffieplant zal ongeveer een week moeten wennen. Daarna kun je ‘m steeds meer in de zon zetten.
Staat je Koffieplant te warm in de zon? Dan zal hij dit laten merken door gele bladeren te krijgen. Zet je Coffea arabica in dat geval op een ander plekje. De gele bladeren kun je snoeien.
Laat je Koffieplant bladeren vallen en maakt ‘ie ook geen nieuwe bladeren aan? Dan staat de Coffea arabica te donker. Zet je Koffieplant in dit geval op een lichtere plek.
Je kunt het best beginnen door je Koffieplant 2 á 3 meter voor een raam op het oosten of het westen te zetten en daarna steeds meer richten het raam te plaatsen. Heb je deze mogelijkheid niet? Bekijk dan even wat voor jouw situatie het best is. Houd hierbij in je achterhoofd: vermijd de eerste week direct zonlicht en zet je Koffieplant daarna iedere dag een stukje langer in de zon. Ongeveer twee weken na aanschaf zal je Koffieplant prima in de volle zon kunnen staan. De Coffea heeft dan minimaal vijf uur per dag direct zonlicht nodig.
Temperatuur
De Koffieplant houdt dus niet van te hete temperaturen in de volle zon, maar hij kan prima tegen warmte. De ideale temperatuur voor de Coffea arabica is +- 20 ℃ overdag. De minimale dagtemperatuur is 14 ℃ en de minimale nachttemperatuur is 10 ℃. Een plek op een koude zolder met kleine ramen is dus verre van ideaal. De beste ruimte voor de Koffieplant is in de huiskamer.
Luchtvochtigheid
De Koffieplant houdt niet van een te droge omgeving en daarom is het aan te raden de luchtvochtigheid in de kamer te verhogen. Dit kan door middel van een bakje met water op de verwarming te zetten (dit werkt alleen wanneer de verwarming aan staat), zodat het water verdampt en de luchtvochtigheid toeneemt.
Een andere manier om de luchtvochtigheid te verhogen is door de Coffea arabica te sproeien. Dit is de beste keuze voor de Koffieplant, omdat aan sproeien nog meer voordelen zitten. Zo sproei je het stof van de bladeren af, waardoor de Coffea arabica meer zonlicht kan opnemen. Daarnaast behoudt de plant zijn mooie sierwaarde.
Vanwege deze wensen en eisen is de Koffieplant erg geschikt als:
Koffieplant verpotten
- Iedere 1 á 2 jaar verpotten
- Verpotten in het voorjaar
Net als de meeste kamerplanten is het belangrijk om de Koffieplant op tijd te verpotten wanneer de plant te groot wordt voor de pot. De wortels van de Coffea arabica groeien en hebben na verloop van tijd meer ruimte nodig om verder te groeien. Een nieuwe pot biedt meer ruimte. Dit kun je ook zien aan de plant zelf. Als de Koffieplant niet meer mooi in verhouding is met de pot, is het tijd om te verpotten. Meestal is dit eens in de 1 of 2 jaar, afhankelijk van de omstandigheden.
Bij veel licht en hoge temperaturen groeien planten sneller, zo ook de Coffea arabica. Of het nu al nodig is of niet, je kunt je Koffieplant altijd ieder jaar verpotten, dus als je het zekere voor het onzekere wil nemen, kun je hiervoor kiezen.
De beste periode om de Koffieplant te verpotten is in het voorjaar. De groeiperiode begint dan en de Coffea arabica heeft dan meer energie om te herstellen. Het wordt dan immers warmer en langer licht.
Tips van John: als je jouw Koffieplant verpot, gebruik dan altijd een nieuwe pot die minimaal 20% groter is dan de huidige pot, zodat de wortels genoeg ruimte hebben om weer verder te groeien. Gebruik daarnaast ook altijd nieuwe, verse potgrond. Hierin zitten nieuwe voedingsstoffen die de Koffieplant goed kan gebruiken na de verhuizing. Normale potgrond is prima voor de Koffieplant. Je hebt geen speciale nodig.
Supertip van John: je kunt beter geen hydrokorrels gebruiken. Hierdoor kunnen de wortels minder makkelijk bij het stilstaande water. Wil je toch hydrokorrels gebruiken? Zorg er dan voor dat onderin de pot een drainagegat zit. Hierdoor kan het overtollige water uit de pot lopen. Zet de pot daarna wel op een schotel, anders kan het water schade toebrengen aan je vloer.
Voeding voor de Koffieplant
In de groeiperiode kan de Koffieplant wel een zetje in de rug gebruiken. Geef je Coffea arabica daarom wat plantenvoeding. Een keer per maand een beetje is voldoende. Normale, vloeibare Pokon kamerplantenvoeding is perfect voor de Koffieplant. Geef nooit meer dan de aanbevolen hoeveelheid op de verpakking! Dit is schadelijk voor alle planten. Geef ook nooit plantenvoeding buiten de groeiperiode. De Coffea arabica is dan in rust en kan de voedingsstoffen niet kwijt, waardoor de zuurgraad te hoog wordt en de plant zal sterven. De groeiperiode is van april – september.
Is de Koffieplant giftig?
Nope! De Koffieplant is niet giftig voor mensen en dieren. Houd er wel rekening mee dat de koffiebonen nog niet direct eetbaar zijn. Na de bloei zullen het eerst besjes worden, die zijn niet eetbaar. En de bonen zelf zul je eerst moeten roosteren en branden voordat je er koffie van kunt maken. Als je de bonen of bessen eet voordat het kan, kan dit zorgen voor misselijkheid. De cafeïne is namelijk giftig als dit nog niet is bewerkt.
De Koffieplant snoeien
Je kunt de Koffieplant snoeien wanneer de plant uitlopers heeft en uit verhouding groeit of wanneer de bladeren minder mooi worden door verkeerde Coffea arabica verzorging.
Als je de uitlopers wil snoeien, kun je dit het best doen in het voorjaar, aan het begin van de groeiperiode. Het snoeien zorgt namelijk voor wondjes en om daar zo goed mogelijk van te herstellen, heeft de Koffieplant energie nodig. Dat krijgt de plant van licht en warmte.
Supertip van John: na het snoeien van je Koffieplant kun je de wondjes het best afdichten met wax. Hierdoor neemt de kans op schimmelinfecties en bacteriën af.
Als je Coffea arabica verzorging niet helemaal correct hebt uitgevoerd, kan het gebeuren dat de plant lelijk blad krijgt. Dit blad zal niet herstellen en kun je daarom het best snoeien. Het is het best om dit ook in de groeiperiode te doen, maar dit mag ook buiten de groeiperiode, omdat deze lelijke bladeren energie kosten.
Bloeit de Koffieplant?
Kan de Koffieplant bloemen krijgen? Jazeker, de Koffieplant is een bloeiende kamerplant! Als je de Koffieplant verzorging goed oppakt, zal de Coffea arabica in de lente witte bloemen krijgen. Vanuit deze witte bloemen zullen vervolgens de koffiebessen tevoorschijn komen. En nog iets meer geduld voordat vanuit deze besjes de oh zo populaire koffiebonen verschijnen. Een leuk proces!
Omdat de koffiebonen de eerste 3 á 5 jaar niet te consumeren zijn (dan smaken ze heel bitter), is het advies van onze kweker John om de bloemen de eerste vijf jaar te verwijderen, zodat de Koffieplant meer energie overhoudt om te verdelen over de rest van de plant. Dit stimuleert de groei, dus na deze vijf jaar heb je er een sterke, grotere plant voor terug die kan/zal zorgen voor meer koffiebonen die (na het roosteren en branden) wél te consumeren zijn.
Is de Koffieplant luchtzuiverend?
Ja, de Koffieplant is licht luchtzuiverend, maar de Coffea arabica maakt in tegenstelling tot veel andere kamerplanten niet heel veel CO2 aan. Niet zo gek ook, de plant heeft het druk genoeg met het maken van die lekkere koffiebonen 🙂
Ben je op zoek naar kamerplanten die wel sterk zijn in het zuiveren van de lucht? Bekijk dan onze luchtzuiverende kamerplanten.
Ziektes en plagen bij de Koffieplant
De Koffieplant is enigszins gevoelig voor ongedierte en plagen. Met name wanneer de Coffea arabica op een koude plek en/of op de tocht staat. Ook droge lucht kan een oorzaak zijn van ongedierte, zoals dopluis en schildluis. Volg de tips over de juiste standplaats op deze pagina en je hoeft je geen zorgen te maken. Mocht je toch twijfelen of jouw Koffieplant last heeft van ziektes of plagen, stuur ons dan gerust een berichtje met foto. Dan vragen wij onze Koffieplantkweker John ernaar te kijken.
Uiterlijke kenmerken van de Koffieplant
Doet jouw Koffieplant het niet zoals je had verwacht? Dat kan gebeuren! Iedere plant heeft zijn eigen unieke behoeften dus de zorg is niet altijd even eenvoudig. De meest voorkomende uiterlijke kenmerken hebben we hieronder voor je op een rij gezet:
Gele bladeren
Gele bladeren bij de Koffieplant zijn een gevolg van te veel licht en een te hoge temperatuur. Waarschijnlijk staat je Koffieplant te lang in de felle zon en is dit erg warm. In de zomer kun je de Coffea arabica beter niet in de volle middagzon zetten. Een plek voor een raam op het zuiden wordt in dat geval afgeraden. Een plek voor een raam op het oosten of westen is beter. De gele bladeren kun je snoeien.
Bruine bladeren
Heeft je Koffieplant bruine bladeren? Dan kan dit meerdere oorzaken hebben:
- Tocht
- Kou
- Te droge lucht
Ga voor jezelf na wat van toepassing kan zijn voor jouw Koffieplant. Sproeien kan nooit kwaad, dus geef ‘m maar een lekkere douchebeurt. Zet je Coffea arabica in een ruimte waar de dagtemperatuur 20℃ is en vermijd de tocht. Dan moet het wel goed komen met jouw Koffieplant. De bruine bladeren kun je snoeien.
Bladval en geen nieuw blad
Wanneer je Koffieplant bladeren laat vallen en ook geen nieuwe bladeren aanmaakt, heeft ‘ie niet voldoende energie. Energie krijgt de Coffea arabica van licht en warmte. Bladval en geen nieuw blad is dus een gevolg van een verkeerde standplaats. Zet je Koffieplant op een lichtere standplaats.
Bruine bladranden
Bruine bladranden bij de Koffieplant zijn een gevolg van een teveel aan water. Verminder in dit geval de watergift en wacht even tot de grond weer wat droger voelt. Dit kun je voelen door een vinger in de potgrond te steken.
Verbrande bladeren
Verbrande bladeren bij de Koffieplant zijn een gevolg van te veel direct zonlicht. Zet je Koffieplant daarom niet direct na ontvangst in direct zonlicht, maar bouw dit rustig op. Anders kunnen de bladeren verbranden en dit zal niet herstellen. De Koffieplant zal ongeveer een week wennen. Daarna kun je ‘m steeds meer in de zon zetten.
