Meeldauw bestrijden

Wat is meeldauw?

Meeldauw is een schimmel en in tegenstelling tot veel andere plantenziektes dus geen insect of ander beestje, zoals bladluis, dopluis, schildluis, wolluis, spint, trips, rouwvlieg en witte vlieg. Meeldauw wordt ook wel witziekte genoemd en kan schade toebrengen aan planten. In ernstige gevallen kan meeldauw ervoor zorgen dat de plant sterft. Gelukkig is meeldauw te bestrijden. De schimmel komt het meest buiten voor in de moes- en siertuin, maar kan zich ook op kamerplanten huisvesten, bijvoorbeeld op de bladbegonia. De schimmel is te herkennen aan de witte, poederachtige vlekken.

Wist je dat…
Er twee soorten meeldauw zijn? Echte meeldauw en valse meeldauw. Beide zijn het schimmels, maar ze behoren niet tot dezelfde familie. Gelukkig is de behandeling wel hetzelfde. Het verschil tussen echte meeldauw en valse meeldauw maakt de schimmel makkelijk te herkennen: echte meeldauw zit op de bovenkant van het blad en valse meeldauw zit op de onderkant van het blad. 

Echte meeldauw

Echte meeldauw is dun en vestigt zich op het oppervlak van planten. Het ziet eruit als wit/grijs schimmelpluis. In kleine hoeveelheden is echte meeldauw op gezonde planten niet heel schadelijk, maar als de schimmel zich verspreidt en erger wordt, kan het gevolgen hebben voor je plant. De Latijnse benaming voor echte meeldauw is Erysiphe graminis en komt vaker voor dan valse meeldauw. Echte meeldauw zit op de bovenkant van het blad.

Valse meeldauw

Valse meeldauw lijkt veel op echte meeldauw, maar er zijn verschillen. Valse meeldauw zit namelijk op de onderkant van de bladeren en veroorzaakt gele en bruine vlekken op de bovenkant het blad. Je herkent valse meeldauw hierdoor minder snel dan echte meeldauw. Valse meeldauw komt veel voor bij sla en komkommer.

Wat doet meeldauw met mijn plant?

• Houdt fotosynthese tegen
• Zorgt voor bladverlies
• Verkleurt bladeren
• Kan zorgen voor sterfte van de plant
• Kan schadelijk zijn voor luchtwegen van mensen en dieren

Meeldauw werkt als een vochtonttrekker voor planten. Hierdoor drogen de bladeren uit. Daarnaast kan de plant minder zon opnemen, omdat de schimmel de zon tegenhoudt. Hierdoor houdt meeldauw ook het fotosyntheseproces tegen. Het resultaat? Een plant die minder snel groeit, verkleurend blad en bladverlies. Hoe meer meeldauw op een plant zit, hoe groter de schade. In ernstige gevallen kan de plant zelfs sterven.

Is meeldauw schadelijk voor mensen?

Omdat meeldauw een schimmel is, zou je misschien verwachten dan meeldauw schadelijk is voor mensen. Gelukkig is meeldauw niet direct schadelijk voor je gezondheid en heeft het vooral nadelige effecten voor planten. Echter is het met name bij kamerplanten met meeldauw wel extra opletten, omdat meeldauw wel schadelijk kan zijn voor de luchtwegen als er sporen van meeldauw in de lucht gaan zitten. Dit kan zorgen voor luchtweginfecties bij mensen en dieren.

Vanwege deze mogelijke gevolgen van meeldauw is het belangrijk om de schimmel zo snel mogelijk te bestrijden

Oorzaak van meeldauw

• Grotere kans bij warm weer
• Grotere kans in de zomer
• Verspreidt zich via sporen

Meeldauw is een schimmel en ontstaat daarom het snelst bij hoge temperaturen en een hoge luchtvochtigheid. Je ziet meeldauw op tuinplanten daarom het vaakst ontstaan in een warme zomerperiode als het heeft geregend. Dit zijn ideale omstandigheden voor schimmels. Meeldauw verspreidt zich via sporen die met de wind worden meegevoerd. Voor kamerplanten gelden deze omstandigheden vanzelfsprekend ook, alleen dan niet wanneer het heeft regent, maar wanneer je de plant besproeit of water hebt gegeven.

Meeldauw herkennen

Meeldauw is te herkennen aan de witte pluisschimmel op de bladeren. Echte meeldauw is sneller te herkennen, omdat echte meeldauw op de bovenkant van het blad zit. Valse meeldauw zit aan de onderkant van het blad en zorgt voor gele en bruine vlekken aan de bovenkant van het blad.

Echte meeldauw is vooral in de zomer te zien als de omstandigheden ernaar zijn. Valse meeldauw zie je ook ‘s winters terug aan de onderkant van met name natte bladeren.

Meeldauw bestrijden

• Preventie voorop
• Snoeien
• Sproeien

Wat te doen tegen meeldauw?

Voorkomen is beter dan genezen. Dat geldt ook voor planten en ziektes. Zorg er daarom voor dat meeldauw zo min mogelijk kans maakt door de omstandigheden niet optimaal te maken voor meeldauw. Preventie voorop! Helaas is meeldauw nooit 100% te voorkomen. Mocht je meeldauw op je plant zien, kun je meeldauw bestrijden

TIP 1 – Preventie

Zorg ervoor dat de omstandigheden niet optimaal zijn voor meeldauw om zich op je plant te vestigen. Afhankelijk van de plant en de standplaats kun je de volgende tips opvolgen:

• Zet je plant op de tocht, zodat de bladeren sneller opdrogen (let op: sommige planten houden niet van tocht)
• Geef niet te veel water
• Houd de luchtvochtigheid laag (dit werkt alleen voor kamerplanten) door bijvoorbeeld de verwarming aan te zetten of de ramen te sluiten
• Smeer je plant in met zwavel. Dit wordt veel gedaan op druivenbomen door de zwavel te mixen met yoghurt om het makkelijk uit te smeren. Voor kamerplanten, zoals de bladbegonia, is dit natuurlijk wat lastiger.

TIP 2 – Snoeien

Heb je helaas toch meeldauw op je plant? Dan kun je het best de bladeren waar meeldauw op zit snoeien. Let hierbij op dat je handschoenen gebruikt die je daarna kunt wassen of weggooien, zodat je de schimmel niet verder verspreidt. Gebruik hiervoor een snoeischaar of scherp mes (niet trekken) en reinig je gereedschap naderhand grondig.

Bevindt de meeldauw zich in een gevorderd stadium en is zelfs de stam besmet? Dan kun je ook tip 3 toepassen.

TIP 3 – Sproeien

Maak een brouwsel en smeer of spuit dit op de plant en de meeldauw. Je kunt meerdere brouwsels maken tegen meeldauw:

Water en melk

Meng 60% water en 40% melk met elkaar en sproei dit op de plant wanneer de zon schijnt. Melk bevat proteïne die schadelijk zijn voor meeldauw, helemaal als de zon erop schijnt. Dit brouwsel werkt ook preventief.

Supertip: voeg ook een snufje zout toe aan dit brouwsel. Slakken vinden melk namelijk heerlijk, dus de melk kan slakken aantrekken. Het zout daarentegen zal de slakken weren.

Water en azijn

Meng 25% azijn met 75% water en sproei dit over de meeldauw en de plant. De meeste planten vinden azijn niet heel prettig, dus je kunt dit brouwsel het best gebruiken als de andere niet het gewenste effect blijken te hebben.

Water en knoflook

Stamp of vermaal knoflook fijn en meng dit met water. Vijf teentjes knoflook is voldoende als je het mixt met 1 liter water. Laat het brouwsel een dag rusten en voeg de dag erna nog drie liter water toe. Filter de knoflook uit het water en voeg het water toe in een plantenspuit. Spuit het water op de meeldauw.